O ηθοποιός Παναγιώτης Μπουγιούρης έχει καταφέρει να συνδυάσει ιδανικά θέατρο και τηλεόραση χωρίς να προδίδει κανένα μέσο και με την ίδια σοβαρή αντιμετώπιση. Ένα από τα πιο λαμπερά αγόρια του ελληνικού θεάτρου μας μιλάει στο GPP.

Έχεις κάνει και θέατρο και τηλεόραση. Υπάρχει κάποια μέθοδος ή τρόπος που δουλεύεις; Διαφέρει η προσέγγισή ανάλογα με το μέσο;

Θα σου έλεγα ότι, ουσιαστικά, ο τρόπος δεν διαφέρει. Θα ξεκινήσω λίγο αντίστροφα. Δεν διαφέρει ο τρόπος γιατί η προεργασία και προετοιμασία είναι η ίδια. Επειδή, πάντα, δεν έχεις την πολυτέλεια του χρόνου να κάνεις την έρευνα που θα επιθυμούσες ή που θα σου άρεσε. Γιατί ένα πολύ μεγάλο κομμάτι που έχει ενδιαφέρον και που θα σου προσφέρει πολύ μεγάλη ικανοποίηση σε αυτή την δουλειά, είναι η προετοιμασία. Δηλαδή, η έρευνα πάνω στον κόσμο των χαρακτήρων, την ιστορική περίοδο, αυτά που μπορείς να μάθεις για τον συγγραφέα που θα σε βοηθήσουν πολύ να μπεις στον κόσμο των ηρώων κτλ. Είτε στην τηλεόραση, είτε στο σινεμά, όταν, δηλαδή, έχεις να κάνεις με φακό, εκεί, τα κόστη είναι λίγο μεγαλύτερα και δεν υπάρχει ο απαιτούμενος χρόνος για προετοιμασία και για έρευνα. Για να μπορώ, λοιπόν, να κερδίζω χρόνο, που δεν τον έχω πάντοτε,  τι κάνω; Είμαι πάντα σε μια εγρήγορση. Πάντα το είχα αυτό το στοιχείο αλλά τώρα, πόσο μάλλον, έχει γίνει πιο συνειδητό και με τα χρόνια, μπορώ πια να αξιολογήσω τι βλέπω γύρω μου, τι αντιλαμβάνομαι, τι μαθαίνω και τι μπορώ να βάζω στη ψυχική μου αρχειοθήκη. Άρα λοιπόν, θέλω να πω, ότι παρατηρώ πάρα πολύ τι συμβαίνει γύρω μου και αφομοιώνω συνεχώς πληροφορίες, οι οποίες θα μου είναι χρήσιμες, αφορμής δοθείσης, για κάποιο ρόλο ή για κάποιο έργο.

Ας πούμε πέρσι, συμμετείχα, και συνεχίζεται και φέτος, σε μια σειρά που παίζεται στην Κύπρο. Είναι σειρά εποχής, την περίοδο του σαράντα, εν μέσω του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου. Οπότε, η περιέργειά μου όσον αφορά εκείνη την ιστορική περίοδο και οι αναμνήσεις που έχω από ιστορίες και πράγματα  που  διηγούνται άνθρωποι σε διάφορα ντοκιμαντέρ και σε διάφορες εκπομπές που έχω παρακολουθήσει, μου ήταν πάρα πολύ χρήσιμα, να τα έχω μέσα μου και να τα χρησιμοποιήσω σαν ένα οπλοστάσιο, για να αισθανθώ, να νιώσω, την  ατμόσφαιρα των ανθρώπων τότε, το τί περνούσαν και το τι ήταν σημαντικό και τι όχι. Από εκεί και πέρα, πιο συγκεκριμένα, όταν έρχεται στα χέρια σου ένα έργο, το πιο εύκολο που έχεις να κάνεις, είναι να συλλέξεις πληροφορίες για την κουλτούρα της εποχής στην οποία έχει γραφτεί. Μπορείς να πάρεις έμπνευση από πίνακες ζωγραφικής, από μουσικά κομμάτια, από πολλές άλλες πληροφορίες που έχουν μεταποιηθεί μέσα σου και από προσωπικές εμπειρίες. Τώρα, όσον αφορά το τεχνικό κομμάτι, την προετοιμασία, δεν έχει διαφορά. Έχει την ίδια βάση. Είτε στην τηλεόραση είτε στον κινηματογράφο, υπάρχει ένας ρεαλισμός όσον αφορά τον χώρο, γιατί, ως επί το πλείστον, τα γυρίσματα  γίνονται σε φυσικούς χώρους που έχουν αναπαραχθεί για να θυμίζουν την εποχή ή το περιβάλλον κλπ. Εκεί, ίσως, είναι και πιο εύκολη η δουλειά μας. Γιατί, ήδη το σκηνικό σε έχει κινητοποιήσει κι εσύ χρειάζεται απλά να είσαι πιο ανοιχτός και δεχτικός σε όλη αυτή την ατμόσφαιρα που φωτίζεται από τον φακό μέσα από τις επιλογές του σκηνοθέτη. Το θέατρο έχει ανάγκη από περισσότερη ενέργεια, περισσότερη προβολή από πλευράς του ηθοποιού. Ο ηθοποιός παίζει πιο καταλυτικό ρόλο στο θέατρο. Είναι ο τελικός κρίκος, είναι το στοιχείο μέσα από το οποίο θα υπάρξει η ζύμωση και η όσμωση όλων των στοιχείων  που θα έρθουν στην επιφάνεια για να πραγματοποιηθεί  η παράσταση. Στο σινεμά ή στην τηλεόραση δεν θα έλεγα ότι είσαι ο καταλύτης. Αυτή είναι η λέξη. Νομίζω στο θέατρο είσαι ο καταλύτης. Στον φακό είσαι ένα πολύ σημαντικό στοιχείο  της ένωσης αυτής αλλά όχι ο καταλύτης. Ο καταλύτης, εκεί, είναι ο φακός. Η ματιά του σκηνοθέτη που θα δώσει το πλάνο ή η γωνία του φακού που θα κλέψει σε σχέση με τις αντιδράσεις των ηθοποιών κλπ.

Στην τηλεόραση έχεις κάνει πολύ επιτυχημένες δουλειές. Πώς διαχειρίζεσαι την εικόνα σου από την στιγμή που έγινες αναγνωρίσιμος; Νιώθεις να σε εγκλωβίζει; Να σε ελευθερώνει;

Ήμουν μάλλον πολύ τυχερός. Δεν νομίζω ότι αισθάνθηκα ποτέ εγκλωβισμένος. Ήμουν τυχερός, γιατί οι δουλειές που ήρθαν στο διάβα μου και γνώρισαν μεγάλη επιτυχία, νομίζω, άρεσαν στον κόσμο γιατί είχαν μια γνησιότητα, μια αλήθεια. Γιατί η εμπορικότητα και η επιτυχία δεν συμβαδίζει πάντοτε με την αισθητική. Εγώ ήμουν τυχερός και δεν έπεσα σε συνεργασίες που είχαν μια εμπορικότητα αλλά δεν είχαν καμία αισθητική και,  κατά μία πιο αυστηρή έννοια, δεν θα έλειπαν από κανέναν αν δεν υπήρχαν. Ήμουν πάρα πολύ τυχερός γιατί ήταν σειρές που αγαπήθηκαν από τον κόσμο πάρα πολύ και είχαν αυτό που λένε οι αμερικάνοι «artistic value», είχαν καλλιτεχνική αξία. Αυτό με βοήθησε στην καριέρα μου. Ο κόσμος με αγάπησε και στήριξε και τις επιλογές μου στο θέατρο που εγώ, πάλι, φρόντισα, να μην υποκύψω σε εύκολες εξαργυρώσεις. Επειδή είθισται  όταν ένας ηθοποιός κάνει μεγάλη επιτυχία στην τηλεόραση, να το εξαργυρώσει κάνοντας μια επιλογή στο θέατρο που θα φέρει τα ανάλογα εμπορικά αποτελέσματα. Εγώ δεν το έκανα αυτό. Μάλλον, το αρνήθηκα. Ήμουν εντελώς αντίθετος.  Και αισθάνθηκα, ότι έτσι προστατεύω την καλλιτεχνική μου ακεραιότητα και αξιοπρέπεια. Σίγουρα, βέβαια , δεν μπορείς να τα έχεις όλα σε αυτή την ζωή. Αγωνίζεσαι για να δείχνεις ποιος είσαι, να είσαι αυθεντικός και να δείχνεις για ποιον λόγο είσαι εκεί που είσαι. Αλλά, ναι, υπάρχουν και στιγμές που ίσως κάποιοι άνθρωποι να μην ήταν τόσο πρόθυμοι απέναντί σου, αισθανόμενοι μια ανασφάλεια λόγω της φήμης σου ή της εικόνας σου, όπως λες.

Άρα λειτούργει και ανάποδα καμιά φορά…

Σίγουρα. Γι’ αυτό κι εγώ ήθελα να είμαι δίκαιος απέναντι στην τέχνη μου και να κάνω επιλογές που με γεμίζουν σαν ηθοποιό και σαν καλλιτέχνη πάνω απ’ όλα.

Με τα χρόνια, άλλαξες εσύ και άλλαξε η υποκριτική σου ή ανάποδα; Πώς αυτά τα δύο, στην πορεία σου μέχρι τώρα, ζυγίζονται;

Ενδιαφέρουσα ερώτηση… Νομίζω ότι αυτό που συνέβη με εμένα, αυτό που αισθάνομαι πολύ έντονα μέσα μου, είναι ότι πολλές φορές είχα πολύ μεγάλη βεβαιότητα για το ποιον δρόμο πρέπει να ακολουθήσω ερμηνευτικά. Αλλά, όσο πιο νέος και άπειρος ηθοποιός ήμουν, πολλές φορές δεν ήμουν σίγουρος πώς να το διαχειριστώ. Πώς να διεκδικήσω, ή ακόμα και να επιβάλω, αυτό που στα μάτια μου φάνταζε το σωστό καλλιτεχνικά και το ορθό. Και αυτό, είχε πολλές φορές σαν αποτέλεσμα, να αισθάνομαι ότι έχω μέσα μου ένα καζάνι που βράζει και οι επιλογές που ένιωθα να κάνω - σύμφωνα με τις υποδείξεις, είτε του σκηνοθέτη, είτε της συγκεκριμένης συνθήκης, η οποία διαμορφώνεται και από πολλούς διαφορετικούς παράγοντες-, να μην με βοηθάνε να δώσω αυτό που αισθάνομαι ότι μπορώ ή που πρέπει να δώσω εκείνη την στιγμή στον ρόλο. Οπότε, είτε καταπιεζόμουν, είτε, πολλές φορές, ερχόμουνα  σε σύγκρουση καλλιτεχνική με το περιβάλλον μου. Το αστείο είναι, ότι υπάρχουν συγκεκριμένες περιπτώσεις που η επιμονή μου και η ισχυρογνωμοσύνη μου σε συγκεκριμένες επιλογές αποδείχτηκαν σωστές. Και πώς αποδείχτηκαν; Είτε με τις κριτικές, είτε με την ανταπόκριση του κόσμου, είτε με το feedback γενικά και με τις αντιδράσεις που έχει μια παράσταση. Αυτό, πολλές φορές, μπορεί  να τραυμάτισε την καλλιτεχνική σχέση με  κάποιους ανθρώπους, αλλά από την άλλη μεριά, τελικά, εγώ, σαν άνθρωπος που επέλεξε να υπηρετήσει την δουλειά αυτή με νύχια και με δόντια, μάλλον θα ήμουν δυστυχισμένος αν είχα κάνει άλλες επιλογές. Φτάνοντας στο τώρα, όμως, νομίζω ότι πλέον έχω την ικανότητα και την εμπειρία, να μπορώ να διαχειρίζομαι και το δικό μου πάθος, να μην είναι ανεξέλεγκτο και να φαντάζει  απειλητικό σε κάποιους άλλους ανθρώπους. Γι’ αυτό πολλές φορές, τον ζήλο, τον χαρακτηρίζουμε υπερβολικό. Λέμε «υπερβάλλοντα ζήλο». Ο ζήλος, χρειάζεται να μην είναι υπερβάλλον. Κι εγώ, μπορώ να διαχειριστώ καλύτερα τον ζήλο μου και το πάθος μου και πλέον νομίζω ότι και το περιβάλλον με εμπιστεύεται περισσότερο. Απέδειξα ότι οι επιλογές μου δεν είναι τυχαίες και είναι εύστοχες. Και πλέον, αισθάνομαι ότι άλλοι άνθρωποι με εμπιστεύονται πολύ περισσότερο. Oπότε, φτάνεις σε ένα σημείο, που μπορείς να δώσεις πολλά ο ίδιος ως καλλιτέχνης, με ευκολότερο τρόπο γιατί έχει σημασία να αισθάνεσαι ασφάλεια στο περιβάλλον που δουλεύεις. Αυτό σου δίνει την δυνατότητα να εξωτερικεύσεις μεγάλα φορτία από μέσα σου. Και ως εκ τούτου, κι εγώ σαν άνθρωπος νομίζω ότι είμαι πιο ήρεμος και πιο δοτικός, γιατί κι εγώ αισθάνθηκα μεγαλύτερη ασφάλεια και ικανοποίηση από τις επιλογές μου, οπότε είμαι, πια, λιγότερο απαιτητικός σε αυτά που πιστεύω.

Ποια η σχέση σου με τους σκηνοθέτες; Νιώθεις εργαλείο ή ανεξάρτητος καλλιτέχνης.

Δεν θα σου πω ψέματα. Δεν θεωρώ τον εαυτό μου εργαλείο. Θεωρώ τον εαυτό μου καλλιτέχνη με προσωπικότητα και άποψη. Σαν άνθρωπος, είμαι αρκετά εγκεφαλικός, οπότε αυτό, αν θέλεις, κάνει ακόμα πιο περίπλοκα τα πράγματα. Αυτό δεν ξέρω αν είναι καλό ή καλό. Πάντοτε παρακολουθούσα συναδέλφους που δεν έβλεπα την προσωπικότητά τους στην σκηνή και εγώ αυτό το θεωρώ πολύ σημαντικό για έναν καλλιτέχνη. Ναι, ένα κομμάτι της δουλειάς μας είναι να είμαστε και εργαλεία. Είναι να υπηρετούμε και το όνομα του σκηνοθέτη και κάποιων συνεργατών, αλλά από την άλλη μεριά πρέπει να είσαι ο καταλύτης. Δεν είσαι ένα εργαλείο που θα μπορούσε να είναι ο οποιοσδήποτε. Δεν μπορεί ο ηθοποιός να είναι ένα πινέλο στα χέρια του ζωγράφου. Και αν δει κανείς στις σημειώσεις ή σε δοκίμια που έχουν γράψει πολύ σπουδαίοι σκηνοθέτες, Πίτερ Μπρουκ καλή ώρα, θα διακρίνεις σε όλους μια κοινή άποψη. Στο ότι όλοι παραδέχονται ότι ξεκινούσαν να πάνε στην πρόβα με ένα πολύ συγκεκριμένο πλάνο για το έργο, για τους ήρωες, για τους ηθοποιούς, και στην πορεία είχαν την ευφυΐα και την γενναιοδωρία, γιατί χρειάζεται πολύ μεγάλη γενναιοδωρία από την πλευρά του σκηνοθέτη,  να τα πετάξουν όλα στα σκουπίδια και να έρθουν αντιμέτωποι ίσοι προς ίσο με τους ηθοποιούς που είχαν απέναντι τους. Και να δουν μέσα από αυτή τη ζύμωση, τι προκύπτει. Και δεν είναι τυχαίο ότι και στη ρώσικη σχολή, μία από τις πιο μεγάλες σχολές θεάτρου που υπάρχουν παγκοσμίως, και στην οποία ουσιαστικά εκπαιδεύτηκα και εγώ, όλο αυτό το σύστημα βασίζεται στον αυτοσχεδιασμό. Ένας από τους εκπαιδευτές μου, ήταν ο Στάθης Λιβαθινός, ο τωρινός μας διευθυντής του Εθνικού Θεάτρου, που σπούδασε στην Μόσχα και μετέφερε όλη αυτή την γνώση και το σύστημα σε κάποιους μαθητές του. Βασίζεται, λοιπόν, στο τι θα φέρει ο ηθοποιός στην πρόβα. Στο τι θα προτείνει. Ο σκηνοθέτης είναι εκεί για να ενορχηστρώσει το υλικό ή ακόμα να ενθαρρύνει τον ηθοποιό να συνεχίσει να δίνει, να βγάζει και να προσφέρει.

Ποια είναι η πρωταρχική σου αίσθηση για την σκηνή;

Αυτό που αισθάνομαι πάντα, λίγο πριν βγω στην σκηνή, είναι που, μεταξύ σοβαρού και αστείου, λες «γιατί την κάνουμε αυτή τη δουλειά;». Είναι μια αγωνία που έχεις εκείνη την ώρα, λίγες στιγμές πριν. Και αισθάνεσαι ότι κάνεις το πιο παράλογο πράγμα του κόσμου. Δηλαδή, είσαι απομονωμένος από τον κόσμο, είσαι στο καμαρίνι, περιμένεις να καθίσει  η πλατεία, για να βγεις να κάνεις κάτι, που ουσιαστικά δεν υπάρχει, κάτι το πλαστό, να υποδυθείς έναν άλλο άνθρωπο, μια πραγματικότητα, να κριθείς για αυτό, και φυσικά, με όλη την ανασφάλεια που έχεις για να το πετύχεις αυτό. Αρχίζει η αμφιβολία μέσα μου, λοιπόν, και λέω «γιατί την κάνουμε αυτή την δουλειά; Είναι τόσο παράλογο!». Μετά βέβαια, μπαίνεις στην σκηνή και προσπαθείς να συγκεντρωθείς σε αυτό που έχεις οργανώσει, σε αυτό που έχεις εντοπίσει και έχεις ανακαλύψει στην πρόβα, να πειθαρχήσεις στον εαυτό σου και στα εκφραστικά σου μέσα, και φυσικά αφήνεσαι όταν αισθάνεσαι ότι ο κόσμος ανταποκρίνεται. Το νιώθεις στην ανάσα του, στις σιωπές του, στα βλέμματα, στα χαμόγελα και νιώθεις ότι πετυχαίνεις τον στόχο σου, ότι αυτό που κάνεις περνάει κάτω, όπως λέμε στην δουλειά μας. Και το επιστέγασμα έρχεται με το χειροκρότημα. Ε, τότε, αποκτάν όλα νόημα και ξαναθυμάσαι για πιο λόγο κάνεις αυτή την δουλειά και γιατί όλα αυτά έχουν νόημα τελικά. Η συγκίνηση, με λίγα λόγια, που βλέπεις στα μάτια των θεατών.

Τι αίσθηση έχεις από το καμαρίνι;

Ένα κομμάτι είναι αυτό που ανέφερα και προηγουμένως. Ότι αισθάνεσαι να είσαι σε μια μικρή απομόνωση που σε κυριεύουν όλες αυτές οι σκέψεις, οι αμφιβολίες. Είναι η αναμονή πριν βγεις στην αρένα. Κατά τα άλλα, το καμαρίνι μπορεί να είναι ένας τρυφερός χώρος, ειδικά κατά την διάρκεια των προβών, που θα ξεκουραστείς εκεί με τους συναδέλφους, που θα υπάρξουν ωραίες στιγμές, με χιούμορ, με αγάπη, και ουσιαστικά είναι η εργαλειοθήκη του ηθοποιού. Είναι ο χώρος που θα προετοιμάσεις το κουστούμι σου, το μακιγιάζ σου, θα ρίξεις την τελευταία ματιά στον καθρέφτη και ουσιαστικά το κατώφλι του καμαρινιού είναι εκεί που ουσιαστικά μπαίνεις στην θάλασσα του ρόλου. Είναι ο βατήρας της πισίνας. Είναι εκεί που συγκεντρώνεσαι, συσπειρώνεσαι, και βγαίνοντας ξεχύνεσαι στον κόσμο του έργου. Οφείλεις να το κάνεις. Ο ρόλος δεν ξεκινάει από την κουίντα. Ξεκινάει από το καμαρίνι. Αυτό είναι κάτι που το έχει πει και ο Σμοκτουνόφσκι. Ότι με το που βάζεις το κοστούμι από το καμαρίνι, πλέον, πρέπει να είσαι ο ρόλος.

Πώς τοποθετείς τον εαυτό σου στο ετερόκλητο σύνολο μιας δουλειάς;

Νομίζω ότι οι ηθοποιοί είμαστε πλάσματα που ερχόμαστε πολύ γρήγορα κοντά. Ανά πάσα στιγμή, θα κάνεις ένα guest, μετά θα παίξεις σε μια παράσταση για τρείς μήνες, τους άλλους τρείς μήνες θα είσαι με κάποιους άλλους κλπ. Είναι τέτοια η φύση της δουλειάς, που σε εκπαιδεύει να έρχεσαι πολύ γρήγορα σε επαφή και σε φιλία με τους συναδέλφους. Και πολλές φορές, μπορεί να μην έχεις γνωριστεί προσωπικά στο παρελθόν, αλλά εφόσον γνωρίζεις τους συναδέλφους σου, όταν θα συνεργαστείς μαζί τους, είναι σαν να γνωριζόσουν από πριν. Και μάλιστα, θυμάμαι, χαρακτηριστικά, ότι είχε πει, ο δάσκαλός μου, ο Κώστας  Καζάκος, ότι αν έχεις συνεργαστεί με κάποιον συνάδελφο, μπορεί να έχεις να τον δεις δέκα χρόνια, αλλά και μετά τα δέκα χρόνια, θα είναι σαν να μην πέρασε μια μέρα από την τελευταία συνεργασία. Οπότε, νομίζω, υπάρχει μια συνενοχή μεταξύ των συναδέλφων. Υπάρχει ένας κώδικας αναγνώρισης. Γιατί, αυτό που μας ενώνει όλους, είναι η γνώση της δυσκολίας, οι απαιτήσεις, οι τρομερές προκλήσεις αυτής της δουλειάς. Είναι λίγο, σαν κι αυτό που λένε πολλές φορές οι άντρες, ότι στον στρατό κάνεις φοβερές φιλίες. Γιατί; Γιατί, ακριβώς, στον στρατό, είναι μια συνθήκη με πολλές προκλήσεις, με πολλές δυσκολίες, και αυτό ακριβώς σε χαλυβδώνει εκείνη την ώρα με τον συνάδελφό σου. Κάπως έτσι είναι και το θέατρο.

Τι απολαμβάνεις περισσότερο από τις πρόβες;

Έχω ακούσει από συναδέλφους πόσο πολύ τους αρέσουν οι πρόβες. Έχω ακούσει μέχρι και συνάδελφο να λέει «αχ δεν θα ήθελα να τελειώσουν ποτέ οι πρόβες», ή «εγώ λατρεύω τις πρόβες, κάνω αυτή την δουλειά για τις πρόβες». Για εμένα, δεν είναι αυτή η αλήθεια. Δεν είναι έτσι. Για εμένα αυτή η δουλειά δεν έχει κανένα νόημα αν δεν έρθεις αντιμέτωπος με τον θεατή. Για εμένα η πρόβα είναι το κούρδισμα, το γύρισμα του κλειδιού μέσα στο έλασμα για να αποκτήσουμε αυτή την ενέργεια για να γεμίσει το σύμπαν του ρόλου,  να έρθει εκείνη η πολύ όμορφη στιγμή που θα μπουν θεατές μέσα στον χώρο, και θα εκτοξευθούν όλα αυτά τα στοιχεία. Άρα για εμένα οι πρόβες είναι η προπόνηση. Η προπόνηση που θα σε κάνει μέρα με την μέρα να αισθάνεσαι πιο δυνατός, πιο σίγουρος, πιο ενθουσιασμένος για αυτό που βλέπεις να διαμορφώνεται, και να αγωνιάς και να ανυπομονείς να έρθει η στιγμή  που θα ολοκληρωθούν οι πρόβες και θα πάς στην πρεμιέρα. Βέβαια, από μια μεριά, κι εγώ θεωρώ ότι στην  πρόβα δεν πρέπει να στοχεύεις σε ένα τελικό  αποτέλεσμα κλειδωμένο. Ίσα ίσα πρέπει να έχεις όλη την χαλαρότητα και την ενέργεια, να δοκιμάσεις και να αισθάνεσαι ότι αυτό το πράγμα αφορά το μεταξύ μας στην σκηνή. Και σιγά σιγά αυτό να φτάσει στο επίπεδο της ενέργειας που θα βγάλεις στο κοινό. Γιατί πολλές φορές, δημιουργείται το εξής οξύμωρο. Είναι αυτό που λέμε το Βέκιο  θέατρο. Το παλιομοδίτικο θέατρο. Κάποιοι ηθοποιοί πάνε στην πρόβα και την αντιμετωπίζουν σαν μια ημιτελή παράσταση. Σαν μια παράσταση που ακόμα δεν έχει φτάσει στον στόχο της. Ούτε αυτό κάνουμε στην πρόβα. Πρέπει, ακριβώς, να χειριστείς και τον λόγο και την ενέργεια με τρυφερότητα, με ένα μαλακό θράσος, γιατί αυτό θα σε κάνει να ανακαλύψεις τα πράγματα στις διαστάσεις τους και όχι να επιβάλλεις τις δικές σου προκαταλήψεις. Είτε ακόμα ακόμα την ενέργεια με την οποία έχεις έρθει εσύ στην πρόβα. Γιατί εκείνη την ημέρα μπορεί να σου συνέβη  οτιδήποτε, μπορεί να είχες κολλήσει στην κίνηση για τρεις ώρες κλπ. Αυτά δεν αφορούν εκείνη την ώρα. Άρα, λοιπόν, πρέπει να υπάρχει και μια διαδικασία αποφόρτισης του έξω κόσμου, με το τι μπορεί να σημαίνει ο κόσμος που πας να πλάσεις στην πρόβα.

Δύσκολη περίοδος στην Ελλάδα. Σε επηρεάζει; Το εκφράζεις μέσω δουλειάς;

Το θέατρο αντιμετωπίζει το ανθρώπινο πρόβλημα. Την ανθρώπινη ύπαρξη. Τα όποια προβλήματα έχουμε σήμερα, ή χτες ή προχτές, είναι εφήμερα. Όλα αυτά είναι συμπτώματα άλλων δυνάμεων που συγκλονίζουν την ανθρώπινη ύπαρξη. Οπότε, αυτό είναι το χρέος του ηθοποιού. Να υπενθυμίζει στον άνθρωπο τα προβλήματα και τις βαθιές υπαρξιακές ανησυχίες που πάντοτε θα μας φέρνουν σε αμηχανία και θα μας αναγκάζουν να μοιάζουμε πάντοτε ανέτοιμοι για το αύριο. Από εκεί και πέρα, η κρίση, αν είναι καλύτερη ή χειρότερη ή πόσο χειρότερη είναι, είναι πολύ σχετικό. Εχτές  έβλεπα ένα βιντεάκι από έναν κωμικό. Είχε πάρα πολύ πλάκα. Ήταν ένας αφρικανός κωμικός που έκανε το σόου του στην Αγγλία και έκανε κάποια αστεία. Λέει για παράδειγμα  «Ήρθα στην Αγγλία από την Αφρική και ξαφνικά σας ακούω όλους να γκρινιάζετε για την κρίση, ότι τα πράγματα είναι τραγικά και τι προβλήματα έχουμε…!» και λέει:  «Παιδιά, αν δεν έχει έρθει η UNISEF στην χώρα σας, σημαίνει ότι ακόμα δεν έχετε κρίση.». Καταλαβαίνεις πως το εννοούσε βέβαια… Μιλάμε για μια ήπειρο που σε πολλές περιοχές της, δεν ξέρεις αν θα ζεις το επόμενο πρωί.  Για τέτοιες ακραίες καταστάσεις μιλάμε. Σίγουρα έχουμε κι εμείς πολλά προβλήματα. Δεν το συζητάμε. Ανεργία, να μην έχεις να βιοποριστείς, να μην έχεις να προσφέρεις στην οικογένεια σου ή στον ίδιο σου τον εαυτό, αυτά που η ίδια η κοινωνία σε αναγκάζει να πιστεύεις ότι οφείλεις να προσφέρεις στον εαυτό σου. Είναι και αυτό ένα μεγάλο ερώτημα. Τι από αυτά έχουμε πραγματικά ανάγκη και τι από όλα αυτά πραγματικά μας λείπει; Από την άλλη μεριά, βέβαια, ζούμε σε μια κοινωνία η οποία μερικά πράγματα τα θεωρεί και λίγο δεδομένα. Άρα είναι και λίγο μάταιο να τις γυρίζεις την πλάτη και να λες μπορώ και με λιγότερα. Αλλά όλα αυτά είναι κάτι που πρέπει να τα σκεφτεί κανείς. Και να καταλάβει ότι μπορεί να μην είναι και τόσο σημαντικά ή μπορεί να είναι σημαντικά αλλά να τους αναλογεί πολύ λιγότερη σημασία και αξία.

Τι εύχεσαι;

Καλά μυαλά σε όλο τον κόσμο. Χιούμορ και ανεμελιά.

Δημιουργία Video: Filmcat Productions