Η Λεία Βιτάλη είναι από τις περιπτώσεις των ανθρώπων που δεν το βάζουν εύκολα κάτω και με τη δουλειά και την επιμονή της τα καταφέρνουν. Φέτος το Φεστιβάλ της για το ελληνικό έργο κλείνει τρία χρόνια στο Αγγέλων Βήμα ενώ πριν λίγες μέρες έκανε πρεμιέρα το έργο της Ο ένατος γάμος σε σκηνοθεσία Άσπας Κυριμη με την Σοφία Σεϊρλή να ερμηνεύει την ηρωίδα του Ντύρενματ, Κλάρα Τσαχανασιάν εξήντα χρόνια αργότερα.

Τι ήταν αυτό που σας γοήτευσε και σας προκάλεσε για τη συνομιλία σας με την Κλάρα Τσαχανασιάν και τη μεταγραφή της;

Το έργο του Ντύρενματ «Η επίσκεψη της γηραιάς κυρίας» την εποχή που γράφτηκε (1956) έδωσε το στίγμα της τότε κοινωνίας. Οι άνθρωποι έχουν την τιμή τους και μπορούν να εξαγοραστούν με το χρήμα, μας είπε. Η Κλάρα Τσαχανασιάν εξαγόρασε ένα ολόκληρο χωριό με τα δολάριά της για να σκοτώσουν τον εραστή της που την άφησε έγκυο και την εγκατέλειψε. Και το πέτυχε. Από τότε έχουν περάσει 60 χρόνια. Το ερώτημα που με έκαιγε ήταν ποια θα μπορούσε να είναι η εξέλιξη της κοινωνίας από τότε  που εμφανίστηκε το «τέρας» του άκρατου καπιταλισμού και κατόρθωσε να εξαγοράσει τους ανθρώπους. Καθώς τη «χρησιμοποιούσα» για το δικό μου έργο είδα ότι σαν κοινωνίες έχουμε προχωρήσει από τότε πολύ περισσότερο. Σήμερα το στοίχημα δεν είναι να εξαγοράζεις ανθρώπους με το χρήμα. Αλλά ολόκληρους οργανισμούς και χώρες. Η διαφθορά έχει εισχωρήσει πολύ βαθύτερα στις κοινωνίες. Και το χειρότερο: όλοι περιμένουμε να εξαγοραστούμε για να…σωθούμε. Η δική μου Κλάρα εξαγοράζει χώρες καταστρέφοντάς τις για να τις «σώσει»!

Η ηρωίδα του Ντύρενματ, είναι μια Ερινύα που ζητά εκδίκηση σε μια κοινωνία σήψης και ηθικής χρεοκοπίας. Υπάρχει η αναλογία με το σήμερα και τη δική μας ηθική κρίση;

Για μένα η Κλάρα δεν είναι μια ερινύα πλέον που ζητά εκδίκηση. Και η ίδια το λέει στο έργο μου «η εκδίκηση είναι πολύ φτηνή εκδοχή για ένα δισεκατομμύριο δολάρια». Αντίθετα είναι μια στυγνή επιχειρηματίας-σύμβολο της εποχής μας-  που κατέχει τράπεζες και πετρέλαια, που δημιουργεί πολέμους και ανέργους, που κάνει τις χώρες να στέκονται σούζα με σκοπό το δικό της κέρδος. Είναι το υπόγειο ανώνυμο σύστημα που εξουσιάζει. Ενώ το ίδιο το σύστημα εξουσιάζεται από την απληστία. Σας θυμίζει αυτό κάτι από την εποχή μας;

Η σκηνοθεσία του έργου από την Άσπα Κυρίμη είναι κοντά στη σκηνική εκδοχή που είχατε κατά νου όταν γράφατε το έργο ή σας αποκάλυψε μια άλλη οπτική;

Κατά τη γνώμη μου τα πιο σοβαρά πράγματα λέγονται με χιούμορ βιτριολικό. Αυτό έχω πάντα κατά νου όταν γράφω. Και χαίρομαι όταν συμπίπτει η άποψη του συγγραφέα με την άποψη του σκηνοθέτη. Είναι μια πραγματικά ευτυχισμένη στιγμή.

Η Σοφία Σεϊρλή είναι μια σπουδαία ηθοποιός. Πώς θα χαρακτηρίζατε τη συνεργασία σας;

Για μένα κανένα έργο δεν υπάρχει χωρίς έναν σπουδαίο ηθοποιό. Αυτός αναδεικνύει το ρόλο «χρησιμοποιώντας» τον εαυτό του. Συγγραφέας και ηθοποιός χρησιμοποιούν τα ίδια μέσα για να παράξουν έργο. Η Κλάρα έχει πολλές απαιτήσεις σαν ρόλος. Εκτός από τη στυγνή επιχειρηματία είναι συγχρόνως μια ερωτευμένη και προδομένη γυναίκα και την ίδια στιγμή μια ονειροπόλα ύπαρξη που ετοιμάζει τον ένατο γάμο της με τον εραστή της που η ίδια έδωσε εντολή να σκοτώσουν. Η Σοφία κατορθώνει να γίνεται όλα αυτά πάνω στη σκηνή και να σε πείθει. Είναι πράγματι σπουδαία ηθοποιός και η συνεργασία μας ήταν άψογη.

Συγχρόνως με τις δικές σας παραστάσεις είστε και εμπνεύστρια και καλλιτεχνική διευθύντρια του Φεστιβάλ Ελληνικού θεατρικού έργου του 21^ου αιώνα που οργανώνεται στο Αγγέλων Βήμα. Ενός Φεστιβάλ που θα μπορούσαμε πια με ασφάλεια να πούμε ότι καταφέρατε να γίνει θεσμός. Φαντάζομαι με πολλούς κόπους και προσωπικούς αγώνες. Τι είναι αυτό που έχετε αποκομίσει και ποιοι είναι οι στόχοι σας για το μέλλον του φεστιβάλ;

Το Φεστιβάλ μας ξεκίνησε πριν 3 χρόνια πράγματι με κόπους και θυσίες αλλά και την καχυποψία πολλών που δυστυχώς υπάρχει για κάθε πρωτοβουλία πρωτοποριακή στη χώρα μας. Αλλά η επιμονή θέλω να πιστεύω νικάει. Ήταν μια πραγματική ανάγκη για μας τους Έλληνες συγγραφείς να έχουμε ένα βήμα και ένα χώρο να βλέπουμε σε κανονικές παραστάσεις στη σκηνή τα έργα μας για να τα βελτιώνουμε και να επικοινωνούμε με το κοινό. Μέχρι τότε υπήρχαν οι Αναγνώσεις έργων που διοργάνωνε επίσης με μεράκι και κόπο η Σίσσυ Παπαθανασίου. Το Φεστιβάλ μας βεβαίως ήταν κάτι που θα έπρεπε να στηρίζεται από τα Εθνικά και τα Κρατικά θέατρα και από το Υπουργείο Πολιτισμού, του οποίου την αιγίδα πήραμε μετά από 3 χρόνια (δεν περιλαμβάνει χρηματοδότηση). Δυστυχώς δεν υπήρξε ανταπόκριση από κανέναν κρατικό φορέα. Τώρα μετά από προσπάθεια τριών χρόνων και αφού κατορθώσαμε να αναστρέψουμε τη δυσπιστία των θεάτρων αλλά και του κοινού απέναντι στο Ελληνικό έργο βλέπω ότι πολλές σκηνές φιλοξενούν Ελληνικά έργα σε ιδιαίτερα αφιερώματα, πράγμα που έπρεπε κατά τη γνώμη μου να είχε γίνει πολλά χρόνια πριν. Να μην είμαι λοιπόν λίγο υπερήφανη ότι άνοιξα το δρόμο;

Είστε αισιόδοξη για το μέλλον του ελληνικού έργου μετά και από την προσωπική σας ενασχόληση και δίνοντας το βήμα σε νέες φωνές;

Σαν άνθρωπο δεν ξέρω αν με χαρακτηρίζει η αισιοδοξία. Αυτό που ξέρω είναι ότι πιστεύω στον αγώνα και την επιμονή. Και πάνω απ’ όλα στο «όλοι μαζί».